İşveren Nedir? İşçi Nedir?

İş hukuku, çalışanlar ve çalıştıranlar arasındaki ilişkileri düzenleyen kamu hukukunun dalıdır. İşveren nedir? İşçi nedir? Bu soruların cevabı iş hukukunda yer almaktadır.

İş Hukukuna göre İşçi Tanımı

İşçi hukuku işçi tanımı, “hizmet akdine dayanarak herhangi bir işte ücret karşılığı çalışan kişi” olarak yapılmaktadır. İşçi kavramının bazı unsurları vardır. Bunlar şu şekildedir:

Geçerli bir iş ilişkisinin olması,
Herhangi bir işin yapılıyor olması,
Karşılık uğruna çalışılması,
Zamana göre ücret alınması,
Parça başı ücret alınması,
Prim ücret sisteminin varlığı,
İşverene bağımlı olarak çalışılması.

İş Hukukunda İşçi Hakları

İşçinin tanımı kısaca “bir iş ilişkisi içerisinde çalışan birey” şeklindedir. İş kanununda geçen işçi haklarından bazıları şu şekildedir:

İş sözleşmesine dayalı olarak ücret alma hakkı,
İş güvenliğinden faydalanma ve işverenden bunu talep etme hakkı,
İşyerindeki diğer işçilerle eşit haklara sahip olma ve aynı muameleyi görme hakkı,
Çalışma saati içerisinde ara dinlenme hakkı (4 saat ve daha kısa süreli işlerde en az 15 dk, 4 saat ile 7,5 saat arası olan işlerde en az 30 dk ve 5 saatten fazla süreli işlerde en az 1 saat olmak üzere),
Fazla mesai ücreti alma hakkı,
Çalışma koşullarında esaslı değişikliğe rıza göstermeme hakkı,
Belirli günler için izin hakkı,
Sendika üyesi işçi hakları,
İşsizlik sigortası ve işsizlik ödeneği alma hakkı vb.

İş Hukukuna göre İşveren Tanımı

İşçi hukuku işveren tanımı; “bir hizmet akdine bağlı olarak bir işte ücret vermek suretiyle işçi çalıştıran tüzel veya gerçek kişiler” olarak yapılmaktadır. İşveren şirket, dernek, vakıf, sendika, kooperatif gibi tüzel kişi de olabilir. İşveren gerçek kişi de olabilir. İşveren olabilmenin en önemli şartı işçi çalıştırmaktır. İşçinin işverenin buyruğuna uygun olarak iş yapma borcu vardır. Buna karşın işverenin işçiden işi yapmasını isteme ve gerektiğinde talimat verme hakkı bulunmaktadır.

İş Hukukunda İşverenin Borçları

İş kanununa göre işverenin işçiye karşı bazı yükümlülükleri bulunmaktadır. Bunlardan bazıları şunlardır:
İşçinin ücretini ödeme,

İş araç ve malzemelerini sağlama,
Taşıma araçlarının ve masraflarının karşılanması,
İşçinin kişiliğini koruma,
Hafta tatili, yıllık izin ve iş arama izni verme,

İş Hukukuna göre İşveren Vekili Tanımı

İşçi hukuku doğrultusunda işveren vekili, “İşvereni temsil eden ve işin, işletmenin ve işyerinin yönetimini üstlenen kimseler” olarak tanımlanmaktadır. İşveren vekilinin işçilere karşı işlemlerinden ve yükümlülüklerinden işveren sorumludur. İşveren vekili, kendisine verilen yetkiler dahilinde işvereni temsil eder, onun adına işletmeye dair işlemleri yaparak işçilere karşı sorumluluklarını yerine getirmelidir. İşveren vekilleri genelde genel müdürler, fabrika müdürleri, personel müdürleri ve ustabaşılardan oluşmaktadır.

İş Hukukuna göre İş Yeri Nedir?

İş hukukunda işyeri işin yapıldığı yerdir. İşyeri sadece sınai ve ticari amaçlı yerleri değil, hizmet ve serbest meslek alanlarında faaliyetleri bulunan yerleri de kapsar. Bunlara örnek olarak avukat, mali müşavir yazıhaneleri ve hekim muayenehaneleri verilebilir.

İş Hukukuna göre İş Sözleşmesi Nedir?

İş sözleşmeleri kişisel bağımlılık ilkesine dayanır. Yani işçi, eylemini işverenin talimatları çerçevesinde yerine getirmek durumundadır. Görüldüğü gibi işçinin işverene karşı kişisel bağımlılığı bulunmaktadır. İş sözleşmeleri, işçiyle işveren arasındaki karşılıklı anlaşmalardır. İş sözleşmelerindeki kişisel bağımlılığın tespitinde söz konusu yardımcı unsurlar şunlardır: